Το Μοιρολόι της Παναγιάς

Το "Μοιρολόι της Παναγιάς " αποτελεί πολύτιμη κληρονομιά του ορθόδοξου Ελληνισμού και μεταδίδεται αιώνες τώρα από γενιά σε γενιά. Με ευλάβεια κάθε χρόνο την νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης ,γύρω στα μεσάνυχτα, ο χορός των γυναικών φτιάχνει έναν κύκλο με κέντρο τον εσταυρωμένο Χριστό και συνήθως η μεγαλύτερη στην ηλικία, αφού κάνει τον σταυρό της, αρχίζει πρώτη το μοιρολόγι "Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα". Οι υπόλοιπες γυναίκες επαναλαμβάνουν τους στοίχους λυπητερά ακολουθώντας τον ρυθμό και μοιρολογώντας...
Το "Μοιρολόγι της Παναγιάς" είναι αφηγηματικό τραγούδι που διηγείται τα Πάθη Του Χριστού έτσι όπως τα βίωσαν η Θεοτόκος και οι Μυροφόρες και το πρωτοσυναντάμε σε χειρόγραφα του 14ου αιώνα...

Σήμερα μαύρος ουρανός ,σήμερα μαύρη  μέρα,

σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται .

Σήμερα έβαλαν βουλή οι άνομοι Εβραίοι ,

οι άνομοι και τα σκυλιά κι οι τρις καταραμένοι.
Ο Κύριός μας θέλησε να μπει σε περιβόλι,
να λάβει δείπνο μυστικό, για να τον λάβουν όλοι.
Η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της,
την προσευχή της έκανε για το μονογενή της.
Ακούει βροντές και αστραπές και ταραχές μεγάλες
βγαίνει στην πόρτα για να δει, στην γειτονιά να μάθει.
Βλέπει τον ουρανό θολό και τ’άστρα βουρκωμένα
και το φεγγάρι το λαμπρό στο αίμα βουτηγμένο.
Φωνή της ήρθ’ εξ ουρανού κι απ’ αρχαγγέλου στόμα.
-Σώσε, κυρά μ’, τις προσευχές, σώσε και τις μετάνοιες
τον γιό σου πιάσανε οι άνομοι Εβραίοι,
οι άνομοι, παράνομοι και τρισκαταραμένοι.
Σαν τ’ άκουσε η Παναγιά πέφτει, λιγοθυμάει.
Σταμνιά νερό την περιχούν, τρία κανάτια μόσχου,
τέσσερα του ροδόσταμου, ώσπου να συνεφέρει.
Σαν συνεφέρει κι ύστερα αυτόν το λόγο λέει:
– Ας έλθει η Μαγδαληνή κι η θεία η Ελισάβετ,
να πάμε να τον εύρουμε, προτού μας τον σταυρώσουν,
πριν μας τον βάλουν τα καρφιά και μας τον θανατώσουν.
Παίρνουν το δρόμο, το δρομί, δρομί το μονοπάτι
και το δρομί τις έβγαλε εις του χαλκιά   την πόρτα.
– Καλημέρα σου, τσίγγανε, και τι είν’ αυτά που κάνεις;
– Κάποιον θε να σταυρώσουνε και τα καρφιά του κάνω.
Αυτοί μου είπαν τέσσερα κι εγώ τα κάνω πέντε.
Τα δυο να μπουν στα χέρια του, τ’ άλλα τα δυο στα πόδια
το πέμπτο το φαρμακερό να μπει μες στην καρδιά του.
Να τρέξει αίμα και χολή να πληγωθεί η καρδιά του.
Σαν τ’ άκουσε η Παναγιά, πέφτει, λιγοθυμάει.
Σταμνιά νερό της ρίξανε , τρία κανάτια  μόσχου,
τέσσερα του ροδόστομου, ώσπου να συνεφέρει.
Σαν συνεφέρει κι ύστερα αυτόν το λόγο λέει:
– Ανάθεμά σε, τσίγγανε, κι εσύ και η δουλειά σου.
Παίρνουν το δρόμο, το δρομί, δρομί το μονοπάτι.
Το μονοπάτι τς έβγαλε στο σπίτι του Πιλάτου.
Βλέπουν τις πόρτες σφαλιστές και τα κλειδιά παρμένα.
– Ανοίξτε πόρτες του ληστή και πόρτες του Πιλάτου,
για νά μπει μέσα η Παναγιά και νά βρει τον υιό της.
Κι οι πόρτες απ’ το φόβο τους ανοίξαν μοναχές τους.
Μπαίνει μπροστά η Παναγιά μόνη και μοναχή της.
Κοιτάει δεξιά, κοιτάει ζερβά, κανέναν δεν γνωρίζει.
Κοιτάει και δεξιότερα, βλέπει τον Ιωάννη.
– Αϊ-Γιάννη, Αϊ-Γιάννη Πρόδρομε και βαπτιστή του γιού μου,
μην είδες τον υιόκα μου και σε διδάσκαλό σου;

Δεν έχω στόμα να σου πω ,γλώσσα να σου μιλήσω
δεν έχω χειροπάλαμο, για να σου τόνε δείξω.
Βλέπεις εκείνον τον γυμνό, τον παραπονεμένο,
όπου φορεί στην κεφαλή αγκάθινο στεφάνι,
όπου φορεί πουκάμισο στο αίμα βουτηγμένο;
Εκείνος είναι ο γιόκας σου και με διδάσκαλός μου.
Σαν τ’ άκουσε η Παναγιά, πέφτει, λιγοθυμάει.
Σταμνιά νερό την περιχούν, τρία κανάτια  μόσχου,
τέσσερα του ροδόσταμου, ώσπου να συνεφέρει.
Σαν συνεφέρει κι ύστερα αυτόν το λόγο λέει:
– Δεν είν’ μαχαίρι να σφαχτώ, γκρεμός να πάω να πέσω;
Δεν είν’ αργυροψάλιδο να κόψω τα μαλλιά μου;
Τότ’ αποκρίθηκε ο Χριστός με πικραμένα λόγια:
– Μάνα, σαν θα σφαχτείς εσύ, σφάζονται οι μάνες όλες.
Μάνα, σαν γκρεμιστείς εσύ, γκρεμίζονται όλες οι μάνες.
Μάνα, σαν κόψεις τα μαλλιά, τα κόβουν όλες οι μάνες.
Σύρε, μάνα μ’, στο σπίτι μας και στην καλή την ώρα,
στρώσε τραπέζι θλιβερό να φάνε οι θλιμένοι
και κάτσε και μακάρισε το γιό σου παλικάρι.
Κατά το Μέγα Σάββατο, κατά το μεσονύχτι,
όταν σημαίνουν οι εκκλησιές και ψάλλουν οι παπάδες,
τότε και συ μανούλα μου θα ΄χεις χαρές μεγάλες.

Όποιος    τ’ ακούσει σώζεται κι όποιος το  λέει αγιάζει

Κι όποιος το καταδέχεται παράδεισο θα λάβει,

Παράδεισο και λίβανο από τον Άγιο Τάφο.