Κώστας Καπνίσης: Αυτοί που μίλησαν με το Θάνατο (1970) ανέκδοτο OST

Η 28η Οκτωβρίου και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος δε θα μπορούσε να αφήσει ασφαλώς ασυγκίνητο τον ελληνικό κινηματογράφο. Αρκετές παραγωγές, πολύ περισσότερες από τις αντίστοιχες για το 1821, γυρίστηκαν από το 1948 μέχρι και το 1981. Ουσιαστικά οι περισσότερες ταινίες ήταν ερωτικές, συναισθηματικές ιστορίες με φόντο τον πόλεμο, συνταγή αλάνθαστη που έκοβε τα εισιτήρια σαν τα μαρούλια. Κάποιες ταινίες είναι πολύ γνωστές και άλλες όχι, όμως όλες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό να αποτυπώσουν τον πατριωτισμό αλλά και την πίστη στην ελευθερία των Ηρώων του 1940.
Το 1970 - σε μια χρονική περίοδο που είναι πολύ της μόδας οι πολεμικές ταινίες - στην καρδιά της Δικτατορίας, ο Γιάννης Δαλιανίδης γυρίζει την ταινία "Αυτοί που μίλησαν με το Θάνατο". Ίσως την πιο σοβαρή, αξιοπρεπή και σεμνή ταινία με θέμα τη ζωή των Ελλήνων στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής. Χωρίς υπερβολικές, πατριωτικές κορώνες, ο Δαλιανίδης, βασισμένος σε προσωπικά βιώματα και αναμνήσεις παρουσιάζει για λογαριασμό του Φίνου μια ταινία διαμάντι.

Το στόρι βρίσκει τους ήρωες του φιλμ σ΄ένα σπιτάκι μιας αθηναϊκής γειτονιάς, να γλεντούν χορεύοντας καλαματιανό και τραγούδια ταγκό της Σοφίας Βέμπο. Την όμορφη αυτή εικόνα διαδέχεται η τραγωδία της Κατοχής, η πείνα, το ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως και οι κακουχίες. Η ταινία είναι γεμάτη από σκηνές δυνατές, δραματικές κορυφώσεις, στιγμιότυπα κατοχικής ζωής. Ωστόσο η μεγάλη προσφορά του φιλμ είναι τα αριστουργηματικά μικρά κομμάτια, που έχει γυρίσει ο ίδιος ο Φιλοποίμην Φίνος, από τις δύσκολες ώρες του Έθνους. Ο θεατής παρακολουθεί την πρώτη μέρα του πολέμου, τον ενθουσιασμό, τα τρένα, το ξέσπασμα της χαράς στους δρόμους με την αναχώρηση των Γερμανών, το πάνινο ομοίωμα του Ναζί Στρατιώτη, ο γάιδαρος με την ταμπέλα "Χίτλερ" και άλλα. Λίγα κομμάτια αλλά κυριολεκτικά πολύτιμα, αποκαλυπτικά, τουλάχιστον για όσους αγνοούμε την ιστορική περίοδο 1940 - 1944.

Κουβαλώντας αυτά τα Κατοχικά Κινηματογραφικά Ντοκουμέντα, το "Αυτοί που μίλησαν με το Θάνατο" έκανε πρεμιέρα στις 23 Μαρτίου 1970, χωρίς όμως το αναμενόμενο εισπρακτικό αποτέλεσμα. 277.395 εισιτήρια στις αίθουσες Α΄προβολής. Πολύ μικρός αριθμός εισιτηρίων για ταινία της Φίνος Φιλμ. Ωστόσο οι κριτικές που αποσπά ο Δαλιανίδης μοιάζουν με πραγματικούς ύμνους. Από τους ηθοποιούς ξεχωρίζουν η Ζωή Λάσκαρη, η Ελένη Ζαφειρίου, ο Μάνος Κατράκης και ο Χρόνης Εξαρχάκος. Η σκηνή της αυτοκτονίας του τελευταίου είναι κομμάτι ανθολογίας για το Ελληνικό σινεμά.

Από τους υπόλοιπους συντελεστές ξεχωριστή αναφορά ίσως θα έπρεπε να κάνουμε στους Γιώργο Αρβανίτη (διευθυντή φωτογραφίας), στο Μάρκο Ζέρβα (έξοχα τα ντεκόρ του, παλιών Αθηναϊκών σπιτιών) αλλά και στο Κώστα Καπνίση, ο οποίος δημιουργεί ένα από τα καλύτερα σάουντρακ του ελληνικού κινηματογράφου, το οποίο όμως παραμένει ανέκδοτο δισκογραφικά.

ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΚΑΠΝΙΣΗ. ΚΑΜΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΥΠΟΚΛΟΠΗΣ. ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΒΙΝΤΕΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑΣ